RAM

 Mnoge priče krije malo mesto na Dunavu - RAM. A odakle njegov naziv? Posmatrajući stare mape iz 15, 16. i 17. veka, kako austrijske, mađarske, tako i Turske, uočeno je da svi oni mesto zovu Hram, a ne Ram. A "hram" je stara keltska reč za svetilište. Usred stalnih ratnih dejstava i seoba stanovništva, zaboravljeno je gde je hram bio i kome posvećen, a zapravo je plavo-zelena magmatska stena mnoge privlačila da baš na tom mestu podižu svoje hramove.

Ram je naselje u Srbiji u opštini Veliko Gradište u Braničevskom okrugu na obali Dunava koje se razvilo oko istoimene tvrđave.

Izvesno je, tvrde neki izvori, da je u Ramu boravio zloglasni hunski vođa Atila, poznatiji pod nadimkom Bič božiji.

Ovde je oko 2015. godine pronađeno keltsko svetilište staro oko 3 hiljade godina. Kelti su krajem četvrtog veka stare ere, idući unutrašnjim vencem Karpata, ovde prešli Dunav i u Ramu podigli veliko vojno zemljano utvrđenje takozvani ,,Opidum”. Nedaleko od tog utvrđenja otkriveni su ostatci svetilišta na kome su oni prinosili žrtve bogovima u koje su verovali. 

Od naselja Ram do Banatske Palanke svakoga dana saobraća skela preko Dunava i to nekoliko puta u toku dana . Najviše polazaka ima tokom letnjeg perioda.

 U selu, odmah pored tvrđave, nalazi se osnovna škola Ivo Lola Ribar gde se može pogledati stalna muzejska postavka o utvrđenju. Preko puta škole, na uzvišici,na mestu stare crkve nalazi se prelepa Crkva Svetog arhangela Mihaila koja pripada Eparhiji braničevskoj Srpske pravoslavne crkve. Na osnovu sačuvanih podataka koji bi ukazivali na precizno vreme izgradnje karavan saraja, na osnovu boje maltera i debljine zidova podignuta je posle tvrdjave početkom 16 veka, posle 1521. godine. Kada govorimo o vremenu podizanja crkve u karavan saraju, podignuta je posle 1830. godine, posle donošenja Hatiserifa. S obzirom da je crkva bila stara i nebezbedna, odlukom nadleznih crkvenih i ostalih organa porušena je 2006. godine i na njenom mestu je podignuta nova crkva od čvrstog materijala.

Dunav je kod Rama toliko lep, da ne morate da se kupate da biste u njemu uživali. Ramska obala je viša od suprotne, pa Dunav ovde deluje mnogo širi od realnih 4,1 kilometra. Za Ram se kaže da tu teče najširi srpski Dunav, je je preko puta srpski Banat. Tu se ulivaju četiri planinske reke, leve pritoke Karaš i Nera, i desne - Morava i Mlava, nanoseći neverovatnu količnu zemlje, peska i kamena. Tako presecaju maticu na četiri dela, pa Dunav od moćne evropske reke, ovde postaje miran i pitom.

U podnožju Ramske tvrđave na Dunavu,uz pristanište za skele, nalazi se spomenik junacima 9. Pešadijskog puka prvog poziva Dunavske divizije, tokom odbrane Stiga u Prvom svetskom ratu.

Srpski vojnici su 7.oktobra 1915.godine poginuli hrabro braneći Stig i Mlavu pri povratku austrougarske vojske kada je izvršen napad .

Opština Veliko Gradište je podigla ovaj mali, skroman spomenik u znak sećanja na pale heroje. 

Na ulazu u selo Ram je i vidikovac s pogledom na Dunav, sa zavetnom kapelom s krstom, koju su podigli meštani u spomen prenosa moštiju Svetog Nikole Mirlikijskog.

Sa Ramske tvrđave se mogu videti najlepši zalasci sunca.

03.09.2022.