Saborna crkva Svetog Arhangela Mihaila je najstariji hram u Beogradu. Njen nastanak vezan je za vladavinu kralja Dragutina. Kada 1284. godine Beograd dolazi pod srpsku vlast, kralj Dragutin podiže crkvu Uspenja Presvete Bogorodice na Beogradskoj tvrđavi.
Najteži period za Sabornu crkvu svakako je 1521. godina kada je turskim osvajanjem Beograda ona pretvorena u džamiju. Za vreme Turaka, Saborna crkva je više puta pljačkana i razarana, ali uvek obnavljana. U tim teškim vremenima, crkva Svetog Arhangela Mihaila na prostoru Varoš-kapije , tada jedini srpski hram u Beogradu, postaje Saborna crkva i sedište Mitropolije.
Početkom 19. veka ova svetinja bila je toliko oronula da je nije bilo moguće obnoviti, te je knez Miloš Obrenović naredio 1836. godine da se ona poruši i na njenom mestu izgradi nov i prostran hram. Građen je u periodu 1837-1840 godine, po planovima pančevačkog graditelja Kvarfelda, u stilu klasicizma sa elementima baroka.
Posebnu vrednost predstavlja crkvena riznica u kojoj se čuvaju stare ikone, krstovi, stare štampane knjige i ukrašeni zlatarski radovi iz perioda XVII-XX veka.
Među njima se ističu krst kir Viniamina iz 1657. godine, kivot Longina Mileševca iz 1684. godine, putir od pozlaćenog srebra iz 1836. godine i drugi vredni predmeti.
Pod svodovima Saborne crkve Sv. Arhangela Mihaila počivaju velikani srpskog naroda i čuvaju se mošti srpskih vladara Svetog kneza Lazara i svetog mučenika Stevana Štiljanovića.
Ovaj hram svojevrsni je mauzolej dinastije Obrenovića gde je u desnoj kripti sahranjen knez Miloš Obrenović i njegovi sinovi Milan i Mihajlo.
U desnom delu hrama sahranjen je Patrijarh Gavrilo, u levom delu počiva Mitropolit Mihajlo i Mitropolit Inokentije kao i Patrijarh Vikentije.
U crkvenoj porti ispred glavng crkvenog portala smešteni su grobovi velikih srpskih prosvetitelja Dositeja Obradovića i Vuka Stefanovića Karadžića.
Saborna crkva u Beogradu predstavlja glavnu (prestonu) crkvu Beograda, a nalazi se preko puta Patrijaršije.
Tokom XIX veka u Sabornoj crkvi je obavljano miropomazanje svih srpskih vladara pre stupanja na presto, a neki od njih su tu i krunisani.
08.05.2022.
Нема коментара:
Постави коментар