Stražilovo, brdo iznad Sremskih Karlovaca na 316 metara nadmorske visine, dobilo je ime po straži koju je na ovom mestu svojevremeno postavila opštinska vlast, da bi sprečila krijumčarenje robe zaražene kugom, koja je na ovim prostorima harala na samom kraju XVIII veka (1799).Popularno je izletište zbog beskrajnog zelenila, mira i prirodne lepote, ali i bogate kulturno-istorijske prošlosti.
Stražilovo je neraskidivo vezano za lik i delo najdarovitijeg srpskog pesnika koji je 1853. godine umro u Beču, a trideset godina kasnije sahranjen po sopstvenoj želji na Stražilovu, iznad njegovih Karlovaca, mesta koje je proslavio, a u njemu živeo od 1836. do 1841. godine, koliko je i đakovao u Karlovačkoj gmnaziji. Radičević je slobodne sate voleo je da provodi upravo na Stražilovu, koje ga je inspirisalo.
Stražilovo je deo Nacionalnog parka Fruška gora, sa kojeg duva vetar Stražilovac, jedan od nekolicine vetrova (gornjak, donjak, gorski), koji duvaju samo u Sremskim Karlovcima.
Na vrhu brda Stražilovo, na Brankovom visu, nalazi se grob Branka Radičevića, na kojem je od 1885. godine postavljen spomenik Branku Radičeviću, u obliku piramide, koji je visok šest metara, a čine ga tri stepenika i obelisk. Treći stepenik je sastavljen od osam kamenih kocki donetim sa raznih planina: Avale, Plješivice, Velebita, Kleka, Dinare, Lovćena, Vršačkih planina i Fruške gore u znak ljubavi sprskog naroda prema ovom pesniku. Sa prednje strane spomenika uklesane su reči
„Mnogo teo, mnogo započeo
čas umrli njega je pomeo.
Branko Radičević živeo je nepunih 30 godina (1824-1853), ali će zbog svojih pesama ostati zauvek među nama. Kao oduševljeni pristalica jezičke reforme Vuka Karadžića, prvi je počeo da peva na narodnom jeziku i u duhu srpske narodne poezije. Pesničkim slobodama označio je prodor u novu epohu. Pesme su mu pune vedrine, vitalnosti, žudnje i uživanja u prirodi, u nekima predoseća sopstvenu ranu smrt. Najpoznatije njegove pesme su Đački rastanak i Kad mlidija' umreti. Sremski Karlovci i obližnje Stražilovo su imali velik uticaj na Brankova kasnija dela, a u Đačkom rastanaku, izražava svoju želju da tu bude i sahranjen. Studirao je pravo i medicinu u Beču, znao je nemački, latinski, grčki, češki i slovački jezik. Napisao je tri knjige pesama (treća je posmrtno objavljena 1862. godine), ali je i danas jedan od najčitanijih naših pesnika. Umro je prerano, 1853. godine u Beču. Brankovi posmrtni ostaci, po njegovoj želji, preneti su na Stražilovo, 1883. godine.
Na proplanku u podnožju Stražilova, na obali Ešikovačkog (Stražilovačkog) potoka nalazi se spomenik – skulptura čuvenog srpskog romantičarskog pesnika Branka Radičevića sa lirom u ruci, rad vajara Jovana Soldatovića, neobičnog po tome što se ne nalazi na postamentu, već praktično na zemlji, pa daje utisak da pesnik šeta po svom omiljenom Stražilovu. U neposrednoj blizini je i Restoran "Brankov Čardak".
Ovom divnom mestu i Miloš Crnjanski je posvetio stihove jedne od najlepših poema ikada napisanih na srpskom jeziku, pesme “Stražilovo”, a pesnička nagrada koja se dodeljuje najboljim pesnicima još od 1973. godine nosi naziv – “Stražilovo”
Stražilovo ima i planinski centar koji onima koji žele rekreaciju u prirodi pruža mogućnost za najrazličitije aktivnosti, a onima koji žele kvalitetan i miran odmor takođe ispunjava očekivanja.
13.11.2022.
Нема коментара:
Постави коментар